چگونه می توان از روی طعم مواد غذایی, مزاج آن ها را تشخیص داد.
از روی طعم مواد غذایی میتوان مزاج و طبع آنها را تشخیص داد. بالاترین درجه گرمی مربوط به تلخیها می باشد, منتهی یک استثنا وجود دارد و آن کافوراست,به عنوان مثال سیاه دونه هم تلخ است و هم گرم.
بعد از آن میزان گرمی به ترتیب به صورت زیر می باشد:
تندی ها ,شوری ها و شیرینی ها
گس مزهها و ترش ها هم طبع سردی دارند که ترشیها میزان سردیشان خیلی بیشتر است.
در مورد خشکی و رطوبت مواد غذایی هم تقریباً میتوان با یک تحلیل ساده تشخیص داد :
مثلاً هندوانه مشخص است که یک میوه آبدار و دارای رطوبت زیاد است ( هندوانه علی رغم سیرین مزه بودن طبعش سرد و تر است) و یا بین سیب و موز, سیب میوه آبدار تری است و اگر هر دوی اینها را در یخچال قرار دهیم ,سیب سریعتر خنک می شود چون رطوبت بیشتری دارد. البته در یخچال میوه سرد و تر سریع تر از میوه گرم وتر خنک می شود. به عنوان مثال اگر خیار و سیب را در یخچال قرار دهیم, خیار بسیار سریعتر از سیب خنک خواهد شد .
نکته خیلی مهمی که باید در مورد خوراکی ها در نظر گرفته شود و کمتر کسی به آن توجه میکند این است که هر ماده خوراکی دارای دو ویژگی است:
یک_خاصیت
دو _مزاج
برای فهم بهتر این مسئله ,من یک مثال خدمتتون عرض می کنم.
به عنوان مثال سنجد و اسپند هر دو قابض هستند ولی اسفند دارای طبع گرم میباشد و سنجد دارای طبع سرد, با توجه به مشکلاتی که برای بیمار ایجاد شده یکی از این دو را برای درمان باید استفاده کرد.
نکته دیگر : در برخی مواد غذایی خاصیت به مزاج غالب است. مثلا :سنجد در درمان های هورمونی استفاده می شود با این که طبع آن سرد است ( تقریبا تمام گیاهان هورمونی مزاج گرمی دارند) ولی رازیانه هم به عنوان یک داروی هورمونی استفاده می شود و هم مزاج گرمی دارد....
مثالی دیگر......
اگر بخواهیم یک گرمی را به بدن بدهیم, هم می تونیم بیایم از اسفند استفاده کنیم و هم از انجیر......
اگر در کنار گرما بخواهیم به عنوان یک ملین هم عمل کند از انجیر استفاده می شود و اگر بخواهیم به عنوان قابض استفاده شود از اسپند....
پس توجه داشته باشین که: که هر خوراکی ,هم مزاج دارد و هم خاصیت و باید هر دو را چه در درمان و چه در مصارف خوراکی در نظر بگیریم.