یین و یانگ در فلسفه طب چینی
یین و یانگ در فلسفه طب سنتی چینی بسیار اهمیت دارد مردم در چین باستان معتقد بودند که حالت اولیه کیهان چی است و حرکت و تغییر چی، یین چی و یانگ چی را ایجاد میکند. از آنجایی که همه چیز های جهان از طریق حرکت و تغییر چی تولید می شوند، همه چیز را می توان به جنبههای یین و یانگ تقسیم کرد.
تضاد یین ویانگ
یین و یانگ سطوح متضاد یک چرخه و نیز حالت متضاد از تجمع ماده هستند، هیچ چیزی در عالم طبیعت از این تضاد مستثنا نیست .این تناقض درونی است که تمام تغییرات، گسترش و زوال اشیا را رقم می زند. این تضاد نسبی بوده و مطلق نیست پس به طور قطع می توان گفت این اشتباه است که بگوییم چیزی یانگ یا یین است. هر چیزی تنها در رابطه با چیز دیگری به یین یا یانک مربوط می شود برای مثال همان طوری که گرما به یانگ و سرما به یین مربوط است. و یا سبزی ها به طور کلی یین و انواع گوشت یانگ هستند، در حالی که در هر دسته مقادیری از ویژگی های یانک و یین وجود دارد. گوشت مرغ در مقایسه با کاهو یانگ ولی در مقایسه با گوشت بره یین است.
به عنوان مثال بعدی فصل بهار و تابستان را در نظر بگیرید در تابستان هوا نسبتا گرمتر و در بهار خنک تر است در نتیجه تابستان یین و بهاریانگ می باشد و اما در مورد بهار و زمستان ، در زمستان هوا نسبتا سردتر و در بهار گرمتر است بنابراین در اینجا زمستان یین و بهار یانگ در نظر گرفته می شود.
یانگ |
یین |
نور |
تاریکی |
خورشید |
ماه |
روشنایی |
سایه |
فعالیت |
استراحت |
اسمان |
زمین |
زمان |
فضا |
شرق |
غرب |
جنوب |
شمال |
چپ |
راست |
اگر چه هر چیزی هم یین و هم یانگ را شامل می شود ولی این دو هرگز یک نسبت ثابت ۵۰۵۰ را ارائه نمی دهند بلکه در یک تعادل متغیر مداوم و پویا قرار دارند.
رابطه جدایی ناپذیر و متقابل در نماد یین و یانگ منعکس شده است.نقاط کوچک درون هر یک از دو انرژی که با سیاه و سفید نشان داده شده می شوند نشان می دهد که همیشه مقداری یین در یانگ وجود دارد و بالعکس.
وابستگی متقابل یین و یانگ
اگر چه یین ویانگ متضاد یکدیگرند ولی وابستگی متقابل نیز دارند.یکی از آن ها نمی تو اند بدون دیکری وجود داشته باشد. هرچیزی شا مل نیروهای متضادی است که متقابلا انحصاری است. اما در آن واحد به یکدیگر وابسته اند.روز (یانگ) فرا می رسد مگر پس از شب (یین)و بالعکس. هیچ فعالیتی (یانگ) بدون استراحت (یین)، هیچ انرژی (یانگ) بدون ماده (یین) و هیچ انقباضی (یین) بدون انبساط (یانگ) نمی تواند وجود داشته باشد.
تغییر و تبدیل متقابل یین و یانگ
انرژی های دوگانه یین و یانگ باید همیشه هماهنگ با یکدیگرعمل کنند. اگر یکی انرژی بیشتری داشته باشد انرژی دیگر بسیار کم خواهد بود و چیزی برای بازگرداندن تعادل باید تغییر کند. تغییر و تبدیل آن ها به صورت متناوب است. آن ها مدام در حال تغییر و تاثیر بر یکدیگر هستند اگر یکی تغییر کند دیگری نیز به دنبال آن تغییر خواهد کرد و بنا به تعریف نمیتوانند ساکن باشند. درست با رسیدن به یین کامل، ییانگ رشد میکند. به عنوان مثال روز بدون شب وجود ندارد بدون یین یانگ وجود ندارد و بدون یانگ یین نیز وجود نخواهد داشت.
دو شرط برای تبدیل یین به یانگ و بالعکس وجود دارد .یکی مربوط به شرایط داخلی است . اشیا در وهله اول تنها از طریق عوامل داخلی و در مرحله ثانویه به وسیله عوامل خارجی می توانند تغییر کنند .تغییر تنها زمانی رخ می دهد که شرایط داخلی آماده باشند مثلاً یک تخم مرغ بر اثر گرما به جوجه تبدیل میشود تنها به این دلیل که تخم مرغ در درون ظرفیت تبدیل شدن به جوجه را دارد، یک سنگ در مجاورت گرما به جوجه تبدیل نمی شود .شرط دوم عامل زمان است یین و یانگ تنها در مرحله خاصی از گسترش می توانند به یکدیگر بدل شوند و آن هنگامی است که برای تغییر آماده باشند. در مورد تخم مرغ ، تنها هنگامی جوجه سر از تخم بیرون می آورد که زمانش فرا رسیده باشد.
مصرف متقابل یین و یانگ
یین و یانگ در یک حالت پایدار از تعادل پویا هستند هنگامی که هر کدام از یین و یانگ از تعادل خارج شوند لزوماً یکی بر دیگری اثر می گذارد و با تغییر میزان تناسب آنها به تعادل جدیدی دست می یابند یعنی در کنار حالت تعادل، چهار حالت ممکن عدم تعادل وجود دارد:
- فزونی یین
- فزونی یانگ
- ضعف یین
- ضغف یانگ
وقتی یین برتری دارد موجب کاهش یانگ می شود( فزونی یین یا نگ را مصرف میکند)
وقتی یانگ برتری دارد سبب کاهش یین میشود( فزونی یانگ یین را مصرف میکند)
وقتی یین ضعیف است یا نگ در فزونی ظاهری قرار دارد و وقتی یانگ ضعیف است یین در فزونی ظاهری قرار دارد این چهار وضعیت را می توانیم با استفاده از نمودار نشان دهیم.