هر آن چه باید در مورد زردی نوزادان بدانید...
که معمولاً با زردی پوست و گاهی زردی چشمها , بروز میکند .زردی ابتدا صورت را در بر میگیرد ولی رفته رفته قفسه سینه ,ناحیه شکم, پا ها ,کف پا و اندام های تحتانی را نیز درگیر میکند.
زردی در نوزادان گاهی باعث خستگی مفرط و سوء تغذیه می شود, نوزادانی که در ۲۴ ساعت اول پس از تولد دچار این علائم می شوند باید حتماً تحت آزمایش بیلی روبین قرار گیرند.
زردی دردناک نیست ولی توجهات و ملاحظات زیادی را میطلبد. زیرا بالا رفتن بیلی روبین در خون حالتی سمی را در سیستم عصبی نوزاد ایجاد کرده و باعث بروز آسیب های مغزی و در حالت پیشرفته منجر به مرگ نوزاد میشود .
علت بروز زردی در نوزادان چیست....
همانطور که میدانید در نسل جدید , بیش از ۷۰ درصد نوزادان متولد شده دچار زردی می شوند .استاد نظری زاده علت زردی نوزادان را افزایش صفرا می داند و ایشان میفرمایند این عارضه ناشی از ضعف کبداست, چون کبد ضعیف است صفرا را نمی تواند دفع کند. اگر کبد مادر قوی باشد بیلی روبین یا همان صفرا از طریق بدن مادر تخلیه میشود و این صفرا را به نوزاد انتقال نمی دهد .
دکتر روازاده نیز بر این عقیدهاند که یکی از عوامل زردی در نوزادان رشد ناکافی روده و کبد نوزاد می باشد.
آیا با محروم کردن نوزاد از شیر مادر زردی درمان می شود?
توجه کنید که نوزاد را نباید به خاطر زردی از شیر مادر محروم کرد. زردی در برخی از نوزادان ممکن است بر اثر استفاده از شیر مادر باشد .
دو گروه از نوزادان هستند که با خوردن شیر مادر به زردی مبتلا میشوند گروه اول نوزادانی هستند که مادرشان به طریق سزارین وضع حمل کرده است و علت زردی نوزادان کم بودن شیر مادر در روزهای اولیه است. در این حالت اگر تغذیه با شیر مادر استمرار داشته باشد, رفتهرفته شیر مادر بیشتر و کمبود کالری نوزاد جبران میشود و همچنین حرکات روده او بهتر شده و زردی از بین میرود .
در گروه دوم زردی نوزاد معمولاً از هفته دوم تولد آغاز می شود و علت آن میتواند موادی باشد که در شیر وجود داشته و باعث غیرفعال کردن آنزیم های کبدی و روده نوزاد میشود که این موضوع مواد صفراوی را باز جذب می کند .در واقع در این مورد بازهم تغذیه نوزاد با شیر مادر را ادامه می دهند .در صورتی که روند افزایش بیلی روبین در خون ادامه داشته باشد حداکثر ۴۸ ساعت شیر مادر را قطع و از شیرخشک استفاده می نمایند .
درمان
دکتر ضیایی زردی نوزادان را به سه دسته: خفیف , متوسط و شدید تقسیم میکنند.
در زردی خفیف تنها سر و گردن, کره چشم و سفیده چشم به زردی می گراید.
در زردی متوسط علاوه بر سر و گردن تا نیم تنه نوزاد دچار زردی می شود.
در زردی شدید کل بدن نوزاد زرد خواهد شد.
با توجه به تقسیمبندی دکتر ضیایی درمان به صورت زیر می باشد:
👈برای زردی خفیف یک قاشق چای خوری آب پوست کدو مسما را به نوزاد داده و همین یک بار کافی است تا زردی نوزاد درمان شود و مادر نیز تا یک هفته تمام چربی ها را حذف کرده و فقط از روغن زیتون استفاده نماید و روزانه یک لیوان آب سیب تازه نیز میل کنند.
👈درصورتی که این زردی متوسط باشد باید به نوزاد ۲ قاشق چای خوری از آب پوست کدو مسما بدهید که در دو روز متوالی داده شود و مادر نیز به مدت دو هفته رژیم غذایی ترک چربیها را ادامه دهد و روزانه ۲ لیوان آب سیب تازه نیز میل کنند .
👈درصورتی که زردی شدید باشد دوباره از همان آب پوست کدو استفاده میکنید ولی در سه روز متوالی پشت سر هم و دقت کنید که حتماً سر ساعت باشد و مادر نیز سه هفته متوالی رژیم ترک چربی ها را رعایت نمایند و روزانه ۳ لیوان آب سیب تازه را میل کنند.
با این روش هم از طریق شیر و از طریق خوراکی که به نوزاد می دهیم زردی از بین میرود.
وا ما طبق نظر استاد نظری زاده درمان اصلی برای زردی مصرف عرق کاسنی وشاهتره توسط مادر می باشد. همچنین اگر در برنامه غذایی مادر غذاهایی همچون سیراب شیردان ,کله پاچه در روزهای اول استفاده شود, بسیار مفید است زیرا این غذاها هم بسیار مقوی هستند و شیر افزا . همچنین برای استخوان بندی نوزاد هم مناسب می باشند و چون دارای طبع سرد و معتدل هستند باعث افزایش زردی نمیشوند و البته مصرف روغن زیتون و محصولات جو مثل آبجو, سویق جو, نان جو و ... برای مادر موثر است.
شیرخشت و ترنجبین هم به نوزاد دهند و هم مادر استفاده کند به این طریق که یک نخود شیرخشت با نصف قاشق ترنجبین دم کنند و مادر و نوزاد هر دو از این دمنوش استفاده نمایند. اگر بدن نوزاد را با ترنجبین بشویند هم موثر است .
در نهایت اگر این روش های خوراکی نتیجه نداد حجامت لاله گوش نوزاد نیز بسیار موثر است. چون خروج خون از بدن نوزاد کمک به درمان زردی می کند در صورتی که این روش پاسخگو نبود حتماً یک حجامت عام توسط شخص درمانگر صورت گیرد.
در مراکز درمانی از اشعه فرابنفش برای درمان استفاده می کنند .
در اینجا این سوال پیش میآید که آیا لامپ های مهتابی سفید در درمان زردی نوزاد تاثیر دارد?
طبق فرمایش دکتر روازاده:
لامپ های مهتابی سفید هیچ تاثیری بر روی زردی نوزاد ندارد بلکه نور فلورسنت که به عنوان درمان این بیماری استفاده میشود طول موج خاصی دارد که لامپهای مهتابی این طول موج و قدرت درمانی را ندارند.
و سخن آخر..........
چه ضرورتی برای درمان زردی وجود دارد?
معمولاً زردی بیماری است که طی یک یا دو هفته بهبود می یابد ولی چنانچه میزان بیلی روبین بالا تر از حد بوده و بدون درمان باقی بماند بیلیروبین وارد مغز شده و باعث آسیبهای جدی به مغز می شود از جمله فلج مغزی ,عقب ماندگی ذهنی, حملات صرع اشکال در تعادل حرکتی, ناهنجاریهای دندانی و ناشنوایی